- Wij kwamen uit een gat in de aarde
(Artikel over Zion Nature Park – Utah, verschenen in De Morgen Magazine)
Wij kwamen uit een gat in de aarde
Natuur op Amerikaanse schaal. Zo kan je de natuurlijke kathedralen van het Zion Nature Park nog het best omschrijven. Hoog, hoger, hoogst. Toch is Zion het meest intieme natuurpark van Amerika. En het meest geliefde. Want de legende wil dat wij mensen hier ontstonden uit een gat in de aarde. Hier begint alles, hier roept de natuur ons en we kunnen niet anders dan deze roep beantwoorden.
De indianen geloven dat hier de schatten van God liggen. Prachtige hoge rotsformaties, diep uitgesleten canyons. Ruige rivieren en ongerepte natuur. In het zuiden van Utah, op zo’n zes uur rijden van Las Vegas ligt Zion National Park. Hier kijk je niet over de rotsen uit, maar je ziet er tegenop. De rit in de motorhome van Las Vegas tot hier alleen al is de moeite. Je rijdt weg van de gekte van de fruitautomaten, wedding chapels en spektakelshows recht de natuur in. Een steeds wisselend landschap van grillige rode, bruine en grijze rotspunten volgt je overal. Maar het is ook Amerika zoals je je het altijd hebt voorgesteld. Brede, rechte wegen met in het midden een witte of gele streep, dwars door een oneindig landschap. Heel wat van de interessantste natuurparken liggen, naar Amerikaans normen, vlak bij elkaar: Bryce Canyon, Grand Canyon, Yosemite Valley,… Ideaal voor een tour in een motorhome. Een van de meest aansprekende parken van het Westen is Zion Nature Park.
Van schuilplaats tot bedevaartsoord
Ik kan mijn oren nauwelijks geloven als ik Vietnamveteraan Bill hoor vertellen dat Zion vroeger afgezonderd van de buitenwereld lag, omdat het zo moeilijk bereikbaar was. Zion is lang een schuilplaats geweest van de mormonen die op de vlucht waren voor hun vervolgers. Vele jaren later werd de weg geasfalteerd, maar dan wel met rode asfalt, om niet te veel af te steken tegen de rest van het landschap.’ Niet te verwonderen dus dat niemand de geoloog Clarence E. Dutton geloofde toen hij in 1880 over Zion het volgende schreef: ‘De welsprekendheid van hun vormen die de verbeelding beroeren met zo’n overweldigende kracht… Niets kan de wonderbaarlijke schoonheid van Zion overtreffen… Niets is te vergelijken met de knappe en edele trekken van deze sculpturen.’ Vandaag kunnen jaarlijks zo’n 2,5 miljoen bezoekers met eigen ogen aanschouwen wat Dutton toen ontdekte.
Het relatief kleine park heeft drastische maatregelen moeten nemen om niet het slachtoffer te worden van zijn eigen succes. De rit door het meest indrukwekkende stuk, de Zion Canyon Scenic Drive, is van april tot oktober alleen te ontdekken met de shuttle, die volgens het hop-on/hop-off principe werkt. En eigenlijk biedt dit alleen maar voordelen. Je blijft langer en geniet ook meer van deze natuurlijke kathedralen. Deze weg is tevens het startpunt van een aantal mooie wandelroutes, de zogenaamde trails, naar de Temple of Sinawava, Weeping Rock en The Narrows. Aanraders, want de vallei zelf is maar een klein deel van het park.
Zijn naam niet gestolen
Bij het binnenrijden van het Zion Park met de shuttle heb ik ze meteen gezien: twee elegante Amerikaanse dames die weggeplukt lijken uit een decor van ‘Het Kleine Huis op de Prairie’. Mary uit Minersville en Trijntje, een door en door Amerikaanse uit Salisbury die als herinnering aan haar Nederlandse grootouders een Nederlandse voornaam meekreeg die ze zelf niet eens kan uitspreken. Door niets of niemand gestoord proberen ze de kracht van de Zion-ravijn in verf om te zetten. Onbegonnen werk. De kolossale rotspartijen van het Zion Nature Park die zich als geologische tempels tegen de hemel aftekenen zijn niet op doek te vatten. Ze verliezen er het goede humeur niet onder. Beide vriendinnen zijn hier regelmatig te zien, want Zion Park is hun absolute favoriet. Waarom? ‘Dit gebied heeft zijn naam niet gestolen. De natuur toont hier als een oppermachtige schepper zijn ontzagwekkende gedaante. En de wandelingen zijn hier letterlijk adembenemend. Vorige week heb ik nogmaals de Angel’s Landing hike gedaan, een 8 km lange klimpartij naar een smal plateau van waar je een prachtig zicht hebt op de Zion Canyon. Het is niet zo’n zware wandeling, op de laatste kilometer na. Want hier valt de rotswand aan beide kanten scherp naar beneden, tot zo’n 500 meter diep. De eerste keer dat ik deze wandeling deed, zo’n 20 jaar geleden, deed ik het in mijn broek van de schrik. Ze hebben me toen uit de bomen moeten plukken. Ik durfde echt niet meer terug. Vorige week ging het al een stuk beter. En nu heb ik voor het eerst kunnen genieten van het fabuleuze uitzicht. Ik heb zelfs durven kijken naar de klimmers die vlakbij een verticale wand aan het beklimmen waren. Je moet weten dat die klim drie dagen duurt. Ze overnachten dus op de wand. Ze hangen een soort stretchertje aan touwen, maken dat vast en slapen maar! Neen, dan ga ik toch liever paardrijden. De Pine Knoll Ride is echt een belevenis. De paarden kennen de weg en af en toe moet ik toch wel mijn ogen dichtknijpen als ze rakelings langs de ravijn stappen. Alleen jammer dat ik daarboven niet een hele dag kan blijven zitten om te schilderen…’
In alle intimiteit
Voor wandelaars blijft Zion een van de meest aansprekende parken van het Westen. Niet omwille van zijn grandeur, zoals de Grand Canyon, maar omdat het veel intiemer is. Al klinkt dit misschien wat bizar als je daar beneden in die 800 meter diepe ravijn wandelt. Beneden? Jawel, Zion National Park is een van weinige natuurgebieden die je niet van boven benadert, maar van beneden af. In de Grand Canyon moet je er 2 dagen voor uittrekken om naar beneden te wandelen om je absoluut nietig te voelen aan de voet van de Canyon, hier vertrek je beneden.
Gelukkig krijg je de meeste bezoekers met geen stokken uit hun camper, auto of shuttle. Zo genieten wandelaars in alle intimiteit van een kleine klim of een tochtje naar minder bezochte delen. Je ontdekt zo ook de andere kant van Zion: de watervallen, de vele nauwe canyons… De bekendste hike is die door de Narrows. De wandeling voert je bijna dertig kilometer door canyons langs de North Fork van de Virgin River. Op sommige plaatsen komen de wanden beneden bijna tegen elkaar, terwijl ze honderden meters oprijzen. Soms moet je zwemmen, meestal waden tijdens deze tocht. Je loopt met de stroom van de rivier mee. Het pad is alleen begaanbaar tussen juni en oktober. Tussen eind juli en begin september maken flash floods dit tot een levensgevaarlijke plek. Op die dagen mag je er sowieso niet komen.
Het noordwestelijke deel ontvangt weinig bezoekers, bij gebrek aan een rechtstreekse verbinding tussen de Kolob Canyons en de centrale vallei. Daar bepalen de zijcanyons van het Kolob Plateau het beeld. Ook hier rijzen de rode zandsteen rotsmuren hoog op boven esdoorns en espen langs de rivier op de bodem.
Het rood is roest
De ontstaansgeschiedenis van een natuurpark kan je perfect aflezen in de diverse rotslagen die te zien zijn in de wanden van de diverse ravijnen in het park. Als je dit kan lezen tenminste. Het ontstaan van Zion op de geologische tijdschaal vangt zo’n 245 miljoen jaar geleden aan. Grote delen van dit gebied lagen toen onder de zeespiegel van een binnenmeer of in een kuststreek. Door middel van sedimentatie zijn diverse lagen gesteente op de zeebodem afgezet. De kleuren van Zion zijn te danken aan ijzer of ijzeroxide in het gesteente of in het grondwater. Roest dus. Maar ijzer maakt niet alleen rode kleuren, ook zwarte, bruine en gele tinten.
In die omgeving, in de staten Utah, New Mexico, Colorado en Arizona, leven nog veel indianen in reservaten. De cultuur is er nog sterk aanwezig en het mythische gevoel ook. Je hebt het gevoel dat achter iedere rots indianen staan. En vaak staan ze ook gewoon naast je, maar dan achter een standje langs de straat met flauwe kopies van de mooie juwelen die ze ooit maakten. Maar dat is dan ook de enige smet op deze schitterende rit doorheen het Westen.